Trả tiền ăn cho nhau là một chuyện rất đỗi bình thường của người Việt. Thế nhưng, đối với người nước ngoài, đó lại là một hành động không được khuyến khích. Điều này đã tạo nên sự khác biệt trong cách giải quyết vấn đề giữa 2 nền văn hóa.
Tôi có một người bạn sống lâu năm ở Mỹ về Việt Nam, trong một lần mời bố con người bạn cũ đi ăn, chúng tôi đã có một buổi nói chuyện rất vui vẻ. Nhưng đến khi thanh toán thì bạn tôi nhất quyết đòi chia tiền ăn chứ không để tôi trả, khiến tôi có phần không vui.
Trên đường về nhà, người bạn cũ đã hỏi tôi: “Có phải việc chia tiền đã khiến cho cậu cảm thấy mất mặt không?”.
Vì chúng tôi là bạn thân nên tôi không có gì phải giấu, tôi đã gật đầu. Bạn tôi nói, để tớ kể cho cậu nghe một chuyện.
Ở một trường trung học tại tiểu bang Wisconsin có một học sinh Việt Nam và 1 học sinh Mỹ cùng nhau đi leo núi.
Trong khi hai cậu học sinh này đang leo núi thì bỗng nhiên họ bị những tảng đá ở trên sạt lở rơi xuống và bị kẹt ở trong đó. Học sinh người Mỹ bị tảng đá rơi vào chân và cậu cho rằng xương đã bị gãy. Học sinh người Việt cũng bị thương không nhẹ.
Nếu như đợi đến buổi tối khi thời tiết trở lạnh cộng thêm đói khát thì họ có thể bị hôn mê bất tỉnh, thậm chí là mất mạng. Thế nên cậu học sinh người Mỹ đã bắt đầu thử trèo ra khỏi đó, những vết máu do bị thương ở đùi đã chảy khắp cả phiến đá. Nhưng do chân cậu bị thương nên vừa trèo được một lúc lại bị rơi xuống dưới.
Đã bị thương lại còn bị thương nặng hơn nữa, cậu bé người Mỹ gần như tuyệt vọng nằm trên bãi đá. Chỉ hơn 10 phút sau, cái lạnh và những vết thương đã khiến cho cậu tê dại, cậu cảm thấy rằng nhất định phải mau chóng thoát khỏi đây.
Sau đó cậu bé người Mỹ này đã quyết định thử trèo lên một lần nữa, và lần này cậu đã thành công. Sau khi trèo ra khỏi những tảng đá kia, cậu không thể tự đi bộ xuống núi để về thị trấn do đã quá đau. Vì thế cậu đã nhắm mắt, và để cho cơ thể mình tự lăn xuống dưới…
Không ai ngờ được cậu học sinh người Mỹ này lại có thể kiên trì bò được về đến thị trấn. Thông qua kiểm tra cho biết, chân trái của cậu bé đã bị gãy, xương sườn cũng bị gãy 2 cái do lăn từ tảng đá xuống đất.
Mọi người đã vội vã đưa cậu đến bệnh viện và phái người đi cứu cậu học sinh người Việt Nam, lúc này đang nằm chờ trong sự đau đớn, sợ hãi và lạnh giá. Lúc cứu hộ đến, học sinh người Việt Nam đang nằm thoi thóp thở, nếu nhân viên cứu hộ đến muộn chút nữa thì rất có thể sẽ khiến cậu mất đi tính mạng.
Khi bạn tôi kể đến đây, tôi phát hiện ra con của bạn tôi mặt hơi đỏ và nói: “Chú ơi, cậu học sinh Việt Nam đó chính là cháu”.
Bạn tôi hỏi: “Tại sao học sinh người Mỹ kia lại kiên cường hơn con tớ, cậu có biết không?”, tôi lắc đầu tỏ vẻ không hiểu.
Bạn tôi trả lời: “Thực ra nguyên nhân đằng sau là vô cùng đơn giản, bởi vì trẻ em Mỹ từ rất nhỏ, khi đi ra ngoài ăn đều phải tự trả tiền. Họ đều dạy con cái của mình lý do của việc tự trả tiền, đó là cho dù có gặp chuyện gì thì cũng không ai có nghĩa vụ phải trả tiền cho con, cho dù là bố mẹ, người thân hay bạn bè của con”.
Do đó cậu học sinh người Mỹ này hiểu được rằng, cho dù tình huống có nguy hiểm đến mấy, nếu muốn tiếp tục sống thì nhất định phải dựa vào chính bản thân mình.
Còn học sinh Việt Nam thì lại nhận được quá nhiều sự giúp đỡ, cho dù là họ không hành động thì rất có thể sẽ mất đi sinh mạng, nhưng họ đã quen với việc chờ đợi sự giúp đỡ từ người khác.
“Không có ai sẽ trả tiền cho bạn”, chỉ một câu nói đơn giản nhưng đã tạo dựng lên một nét đặc trưng về sự tự lập và nghị lực của người Mỹ.
Sau khi nghe xong, tự nhiên tôi cũng muốn về nhà và kể cho con tôi nghe câu chuyện này, tôi muốn nói cho chúng biết: “Đôi khi tiền không phải là vấn đề, giúp đỡ con cũng không phải là vấn đề, nhưng trong cuộc sống sau này, sẽ không có ai trả tiền cho con”.